Η λέσχη ανάγνωσης του σχολείου μας συνάντησε τον Τεύκρο Μιχαηλίδη (Πυθαγόρεια Εγκλήματα] το Σάββατο 8/3/2008. Είχαμε έτσι την ευκαιρία να συζητήσουμε μαζί του και να μας λύσει κάποιες απορίες. Σας παραθέτουμε λοιπόν ένα μικρό δείγμα της “συνέντευξής” κι ελπίζουμε να τον απολαύσετε όπως εμείς!
Τίμος: Πόσο χρονών είστε;
T.M: Ένα θα σου πω…Όταν ήμουν μαθητής έπεσα και χτύπησα στο γιαπί που χτίζανε τον Παρθενώνα!
Μαρία: Από ποια ηλικία ασχολείστε με τα μαθηματικά;
Τ.Μ.: Με τα μαθηματικά ασχολούμαι περίπου απ’ την εποχή που σοβαρεύτηκα και κατάλαβα ότι δεν πρέπει να γίνω αστροναύτης ή αεροπόρος, δηλαδή περίπου απ’ τη Β’ Γυμνασίου.
Μαρία: Είναι όμως δύσκολο αντικείμενο, σωστά; Εσείς στη Γαλλία δε σπουδάσατε;
Τ.Μ : Ναι στη Γαλλία . Εάν διαβάσατε και τα βιβλία μου , θα ξέρετε ότι θεωρώ το Παρίσι την πιο όμορφη πόλη του κόσμου και ο λόγος που έβαλα τόσο πολύ Παρίσι μέσα ήταν γιατί ήθελα να ξαναζήσω και τη δική μου νιότη.
Πέννυ: Έχετε κάνει αρκετές μεταφράσεις. Γνωρίζετε πολλές ξένες γλώσσες;
Τ.Μ : Οι μεταφράσεις που έχω κάνει είναι όλες από τα Γαλλικά και τα Αγγλικά. Ξέρω και λίγα Ιταλικά και.. ίσως και λίγα ελληνικά! Δεν γνωρίζω πολλές ξένες γλώσσες, αλλά η μετάφραση είναι γενικά ένα στυλ που μου πάει και μου αρέσει! Λέω συχνά ότι διαβάζω πολύ αργά, αλλά μεταφράζω πάρα πολύ γρήγορα.
Μαρία: Πώς αισθάνεστε που είστε εδώ και που ξέρετε ότι μια λέσχη ανάγνωσης διαβάζει το βιβλίο σας;
Τ.Μ.: Με ευχαριστεί πολύ συναναστροφή με νέα παιδιά σαν εσάς! Επειδή είμαι εκπαιδευτικός και τριγυρνώ στα διαλείμματα στην αυλή, παρακολουθώ τα ενδιαφέροντα των παιδιών. Και μου έκανε εντύπωση ότι παιδιά νοήμονα, σώφρονα(σαν εσάς!) ξοδεύουνε άπειρες ώρες για να κουβεντιάσουνε για τη Μαρία την Άπλυτη, για τον καφέ της Χαράς και αναρωτιόμουν γιατί! Κατάλαβα λοιπόν ότι για τα παιδιά υπάρχει η ανάγκη να συζητήσουν για κάτι που είδαν , που διάβασαν, που άκουσαν και σκέφτηκα ότι θα ’ταν ωραίο να προσφέρουμε στα παιδιά να κουβεντιάζουν για κάτι πιο ποιοτικό! Αυτό έδωσε την ιδέα των λεσχών ανάγνωσης.. Ομολογώ λοιπόν ότι θεωρώ πως αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό πράγμα στο οποίο έχω συμμετάσχει. Γιατί πιστεύω πως ο μόνος τρόπος να αντισταθεί κανείς στην ισοπέδωση είναι να απαντήσει με ποιότητα.
Μαρία: Ήθελα να σας ρωτήσω εάν και πως φαντάζεστε τα πρόσωπα των ηρώων του βιβλίου σας.
Τ.Μ: Τώρα που το σκέφτομαι, γνωρίζω με κάθε λεπτομέρεια του χαρακτήρα, τις ιδιοτροπίες, το στυλ των χαρακτήρων μου, μέχρι και πιο είναι το αγαπημένο τους φαγητό,αλλά ποτέ δεν κατάφερα να δω το πρόσωπό τους!
κ.Λύκος: Πάντως αν μπείτε στο Blog μας , θα δείτε ότι έχουμε ανεβάσει ένα σκίτσο του Στέφανου Κανταρτζή, όπως τον φαντάστηκε ο Νικόλας…
Τ.Μ: Έχω πολύ μεγάλη περιέργεια να δω επιτέλους πώς είναι ο Στέφανος!
Κρίστυ: Εμείς έχουμε απορία πώς γράφεται ένα βιβλίο! Σίγουρα δεν ξυπνάει κάποιος μια ωραία πρωία, ξεκινάει με μια πρόταση και ό,τι προκύψει.. Τι είχατε στο μυαλό σας όταν ξεκινήσατε να γράφετε τα Πυθαγόρεια Εγκλήματα;
Τ.Μ: Κοίτα θα σου απαντήσω, αλλά μη λάβεις πολύ υπόψη σου αυτά που θα σου πω, γιατί εγώ δεν είμαι συγγραφέας! Εγώ αυτό το βιβλίο το έγραψα για πλάκα! Δηλαδή, το πρώτο πράγμα που θέλησα να αναδείξω μέσα από αυτό, είναι μια «κρυμμένη φάρσα» που υπάρχει μέσα στο θεώρημα του Γκέντελ. .Όπως θα θυμάστε απ’ το βιβλίο, ο Γκέντελ απέδειξε το θεώρημα της μη πληρότητας που λέει ότι: καμιά μαθηματική θεωρία αξιωματική δεν μπορεί να είναι πλήρης, δηλαδή θα θέτει πάντα προβλήματα που αποδεδειγμένα δεν μπορεί να τα απαντήσει και ποτέ δεν θα μπορούμε να πούμε με σιγουριά εάν ισχύει ή όχι. Αυτό όμως δεν είναι κακό!
Κρίστυ: Γιατί μία επιστήμη παραμένει ζωντανή όσο θέτει προβλήματα!
Τ.Μ: Ακριβώς.Και λέω ότι είναι μια «φάρσα»,τραγική, γιατί ο Γκέντελ προσπαθώντας να αποδείξει μια οικουμενικότητα για μια παντοδυναμία, απέδειξε ότι μένει κάπου ξεκρέμαστο!Αυτήν ακριβώς τη «φάρσα» θέλησα να συνθέσω με μια αστυνομική πλοκή και άλλα στοιχεία με φόντο το Παρίσι κι έτσι γεννήθηκε το βιβλίο.
Λία: Πιστεύετε ότι η μαθηματική λογοτεχνία μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ μαθηματικών και θεωρητικών;
Κρίστυ: Ακόμα και στο σχολείο, μέσα στα τμήματα γενικής παιδείας υπάρχει μια αντιπαλότητα μεταξύ θετικών και θεωρητικών, και μια άποψη ότι οι μεν σνομπάρουν τους δε…
Τ.Μ.: Ας το πάρουμε ως φαινόμενο: Πόσοι από σας έχουν γνωρίσει ενήλικες που να είναι πάρα πολύ περήφανοι επειδή ήταν σκράπες στα μαθηματικά; Σπάνια θα σου πουν ότι δεν ξέρουν να γράφουν το όνομά τους ορθογραφημένα, ή ότι δεν γνωρίζουν εάν η Θεσσαλονίκη βρίσκεται στην Κρήτη. Αυτό είναι μια άγνοια που όταν υπάρχει προκαλεί ντροπή. Η μαθηματική άγνοια αντιθέτως δημιουργεί περηφάνια!
Λία: Ίσως επειδή τα μαθηματικά είναι δύσκολα..
Τ.Μ.: Ορίστε!! αρχίσαμε! Αν το λες από τώρα αυτό φαντάσου τι θα λες στα παιδιά σου! Λοιπόν, εκεί είναι το πρόβλημα.. Η μαθηματικοφοβία διδάσκεται στο σχολείο δυστυχώς…Εάν κοιτάξετε τη λογοτεχνία, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα , υπάρχει ένας σεβασμός στα μαθηματικά, ποτέ πολύ στενή επαφή. Έχετε διαβάσει τα ταξίδια του Γκιούλιβερ; Το σούργελο που χαρακτηρίζει το 3ο μέρος του βιβλίου το θυμάστε, τη χώρα των μαθηματικών; που τρώνε όλο αηδίες γιατί το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι αν είναι σωστά γεωμετρικά κομμένο το φαγητό!
Κρίστυ: Οι άνθρωποι αυτοί ήταν έτσι, γιατί δεν εφάρμοζαν τα μαθηματικά στη ζωή τους!
Τ.Μ: Νάτο το μυστικό μας λοιπόν! Ο Σουίφτ το είχε συλλάβει από τότε… Τα μαθηματικά είναι κομμάτι της ζωής μας και αυτό είναι πάρα πολύ βασικό!
Πέννυ: O τίτλος του βιβλίου είναι πολύ εύστοχος.
Έφη: Πράγματι!Ήταν το 1ο που με τράβηξε στο βιβλίο. Το τελείωσα σε 2 μέρες!
Τ.Μ: Το βιβλίο έχει δεχτεί 2 κακές κριτικές και αρκετές καλές.Η μία απ’ αυτές με κατηγορεί για ασέβεια στον Πυθαγόρα !Ωστόσο η ιστορία για τη δολοφονία του Ίπασσου δεν είναι παρά μια εικασία..Ο Ίπασσος δολοφονήθηκε όχι γιατί ανακάλυψε την ασυμμετρία του ρίζα 2 αλλά γιατί την αποκάλυψε! Είναι δυνατόν να αποκρύψουμε την επιστημονική αλήθεια; Έχει νόημα;
Νικόλας: Δεν έχει και νόημα αφού αργά η γρήγορα θα το αποκαλύψει κάποιος άλλος.
Κρίστυ: Άρα πιστεύετε ότι η επιστημονική αλήθεια προϋπάρχει, δεν δημιουργείται αλλά ανακαλύπτεται! Είστε πλατωνιστής ;
Τ.Μ: Πλατωνιστής δεν νομίζω ότι είμαι 1ον γιατί έχω λίγο διαφορετικές προτιμήσεις σε κάποια θέματα με τον Πλάτωνα αλλά αυτό είναι ακατάλληλο για ανηλίκους!(γέλια) 2ον γιατί πιστεύω ότι η επιστήμη είναι ένα παιχνίδι, το οποίο παίζεται με τους δικούς σου όρους. 3ον, δεν θεωρώ ότι υπάρχει μία θεωρία αλλά μία φύση, και οι θεωρίες που χτίζουμε δεν είναι παρά μόνο ερμηνείες της! 4ον εγώ λέω ανέκδοτα για τον Πλάτωνα, αλλά αυτός δεν λέει ανέκδοτα για μένα! (γέλια)
Κρίστυ: Τι θα λέγατε σε κάποιον που θέλει να γίνει μαθηματικός;
Τ.Μ: Θα του έλεγα ότι αν πραγματικά θέλει να γίνει μαθηματικός δεν υπάρχει τίποτε άλλο στον κόσμο που θα τον ευχαριστήσει περισσότερο. Άρα πρέπει οπωσδήποτε να γίνει μαθηματικός. Αυτό όμως θα σημαίνει πολλές θυσίες.. Εγώ δεν θα μπορούσα να χα γίνει ποτέ τίποτα’ άλλο. Αυτό που πραγματικά με γεμίζει είναι να μιλάω για τα μαθηματικά. Τα μαθηματικά δεν προδίδουν ποτέ. Αν τα αγαπήσεις, σ’ αγαπάνε.
Λία: Πάντως στη δική μου οικογένεια , όλοι είναι θεωρητικοί.. Από μικρή είχα σχέση με τη λογοτεχνία και τα βιβλία και όχι με τα μαθηματικά! Πιστεύω όμως ότι οι πρέπει να συμβαδίζουν και να αλληλοσυμπληρώνονται!
Τ.Μ: Ναι, σημασία έχει ότι παραδεχόμαστε τη σημασία της συνεργασίας των αντικειμένων αυτών και πρέπει να την αξιοποιήσουμε όσο μπορούμε! Στα μαθηματικά και τη λογοτεχνία υπάρχει ομορφιά και κομψότητα.
Νικόλας: Ένας μαθηματικός μπορεί να είναι καλλιτέχνης!
Τ.Μ: O Χάρντυ είχε πει ότι τα μαθηματικά έχουνε μια ομορφιά λιτή και ψυχρή σαν των αρχαίων αγαλμάτων.
[…]
Τίμος: Τι ομάδα είστε;;;;
T.M: Είναι μια πικραμένη ιστορία! Είμαι Παναθηναϊκός! (επιφωνήματα: ααα οι οπαδοί, ουυυ οι αλλόθρησκοι!) Είσαι Ολυμπιακός ε; Έχω να σου πω κάτι πάρα πολύ ευχάριστο! Πληροφορήθηκα ότι και το ματς με την Chelsea θα το κερδίσετε στα χαρτιά! (γέλια)
Μαρία: Βασικά έχω να προσθέσω ότι όλοι μας είμαστε περήφανοι που έχουμε την ευκαιρία να συμμετέχουμε σε μια λέσχη ανάγνωσης!
Τ.Μ: Πιστεύω ότι οι άνθρωποι αυτοί που σας συντονίζουν και σας δελεάζουν , είναι αυτό που λέω «φωτισμένοι δάσκαλοι!»
Τίμος: Θα ντυθείτε για τα καρναβάλια;;;
Τ.Μ: Παιδιά αν μου βρείτε στολή που να μου κάνει εγώ θα την φορέσω!!
Μαρία: Να σας ενημερώσουμε για κάτι: Τον Ιούνιο θα πάμε 3ήμερη στην Αθήνα με το πρόγραμμα, όπου θα παρουσιάσουμε σαν θεατρικό ένα απόσπασμα απ’ το βιβλίο σας!
-Κύριε Τεύκρο ευχαριστούμε πολύ για το χρόνο σας και χαιρόμαστε πολύ που σας γνωρίσαμε!
Τ.Μ: Κι εγώ χάρηκα πολύ παιδιά. Ελπίζω να σας δω στην Αθήνα!
Επεξεργασία: Κρίστυ Μπάτζιου